ಬಹಮಣಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ (
14 ನೇ ಶತಮಾನದಲ್ಲಿ ಕಂಡುಬರುವ ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಬದಲಾವಣೆಯೆಂದರೆ ಬಹಮನಿ
ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಉದಯ. 1347 ಸಿ.ಇ.ಯಲ್ಲಿ,
ಅಲಾಡ್-ದಿನ್ ಹಸನ್ ಗಂಗು ಬಹಮನ್ ಷಾ ಈ ರಾಜವಂಶವನ್ನು
ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಬಹಮನಿ ಮತ್ತು ಶಾಹಿ ರಾಜವಂಶಗಳು 1347 ರಿಂದ 1686 ರವರೆಗೆ ಆಳಿದವು. ಅವರ
ಆಡಳಿತಗಾರರಲ್ಲಿ, ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಷಾ I, ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಷಾ II, ಫಿರೋಜ್ ಷಾ, ಉಸುಫ್ ಆದಿಲ್ ಖಾನ್, ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಆದಿಲ್ ಶಾ I,
ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಆದಿಲ್ ಶಾ II ಪ್ರಮುಖರು.
ಬಹಮನಿ ಆಡಳಿತಗಾರರ ಇತಿಹಾಸವನ್ನು ಎರಡು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಕಾಣಬಹುದು: ಮೊದಲ ಹಂತದಲ್ಲಿ
(ಕ್ರಿ.ಶ. 1346-1422), ಗುಲ್ಬರ್ಗಾ ಅವರ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿತ್ತು. ಅವರ ಮುಖ್ಯ ಪ್ರತಿಸ್ಪರ್ಧಿಗಳು ತೆಲಂಗಾಣದ ‘ರಾಯರು’ ಮತ್ತು ವಿಜಯನಗರ.
ಎಂಟು ಸುಲ್ತಾನರು ಇಲ್ಲಿಂದ ಆಳಿದರು. ಶಿಯಾಬುದ್ದೀನ್ ಅಹಮದ್ ರಾಜಧಾನಿಯನ್ನು ಗುಲ್ಬರ್ಗಾದಿಂದ
ಬೀದರ್ಗೆ ಸ್ಥಳಾಂತರಿಸಿದರು. ಬೀದರ್ ಅವರ ಕೊನೆಯವರೆಗೂ ಬಹಮಣಿಯ ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿ ಉಳಿಯಿತು.
ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಗವಾನ್ (1411-1481 ಸಿ.ಇ.): 1347 ರಿಂದ 1426 ಸಿ.ಇ.ವರೆಗೆ, ಕಲ್ಬುರ್ಗಿ ಬಹಮನಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ
ರಾಜಧಾನಿಯಾಗಿತ್ತು. ಈ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ, ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಗವಾನ್ ನಿಸ್ವಾರ್ಥತೆ ಮತ್ತು ಸಮರ್ಪಣೆಯೊಂದಿಗೆ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಆಳಿದರು.
ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಅವರು ಬಹಮನಿ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ಬಹಳ ಎತ್ತರಕ್ಕೆ ಕೊಂಡೊಯ್ದರು. ಅವರು
ಕೈರೋದಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಂ ಧಾರ್ಮಿಕ ವಚನಗಳು ಮತ್ತು ಕಾನೂನನ್ನು ಕಲಿತರು, ಅರಬ್ ಮತ್ತು
ಪಾರ್ಸಿ ಭಾಷೆಗಳಲ್ಲಿಯೂ ಪ್ರಾವೀಣ್ಯತೆಯನ್ನು ಪಡೆದರು. ಬಹಮನಿ ರಾಜರಾದ ಹುಮಾಯೂನ್, ನಿಜಾಮ್ ಶಾ ಮತ್ತು
ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಷಾ III ರ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಅವರು ಪ್ರಧಾನಿಯಾಗಿ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿದರು. ಅವರ ದಕ್ಷ ಆಡಳಿತ
ಮತ್ತು ವಿಜಯಗಳಿಂದ ಬಹಮನಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ವೈಭವವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವ ಜವಾಬ್ದಾರಿಯನ್ನು ಅವರು
ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಗವಾನ್ ಕೊಂಕಣ, ಗೋವಾ ಮತ್ತು ಬೆಳಗಾವಿಯನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು. ನಂತರ, ಅವರು
ಒರಿಸ್ಸಾವನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಕೊಂಡವೀಡುವನ್ನು ವಶಪಡಿಸಿಕೊಂಡರು. 1481 ಸಿ.ಇ.ಯಲ್ಲಿ, ಅವರು ಕಾಂಚಿಯ
ಮೇಲೆ ಆಕ್ರಮಣ ಮಾಡಿದರು ಮತ್ತು ಅದರ ದೊಡ್ಡ ಸಂಪತ್ತನ್ನು ಲೂಟಿ ಮಾಡಿದರು. ಹೀಗಾಗಿ, ಬಹಮನಿ
ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದ ಸರ್ವತೋಮುಖ ಅಭಿವೃದ್ಧಿಯ ಹೊಣೆ ಹೊತ್ತಿದ್ದ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಗವಾನ್ ತನ್ನ ಶತ್ರುಗಳ
ಪಿತೂರಿಗೆ ಬಲಿಯಾದನು ಮತ್ತು ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ದ್ರೋಹ ಮಾಡಿದ ಸುಳ್ಳು ಆರೋಪದ ಮೇಲೆ ಶಿರ ಛೇದನ
ಮಾಡಿದನು. ಅವನ ಮರಣದ ನಂತರ, ರಾಜ್ಯವು ದುರ್ಬಲವಾಯಿತು ಮತ್ತು ಐದು ಭಾಗಗಳಾಗಿ ವಿಭಜನೆಯಾಯಿತು.
|
ನಿನಗೆ ಗೊತ್ತೆ? ರಾಜ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಷಾ III
ಗವಾನ್‌ಗೆ ಈ ಕೆಳಗಿನ ಶೀರ್ಷಿಕೆಗಳನ್ನು ನೀಡಿದ್ದರು:
‘ಖ್ವಾಜಾ-ಇ-ಜಹಾನ್’ ಮತ್ತು ಮಲ್ಲಿಕ್ ಉಲ್ತಜಾರ್. |
ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಆದಿಲ್ ಶಾ II (1580 - 1627 ಸಿ.ಇ.)
ಆದಿಲ್ ಶಾಹಿಯ ಪ್ರಮುಖ ರಾಜ, ಇಬ್ರಾಹಿಂ II ತನ್ನ 9 ನೇ
ವರ್ಷದಲ್ಲಿ ಸಿಂಹಾಸನವನ್ನು ಏರಿದನು. ಅವರು 47 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಘಟನೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಆಳಿದರು.
ರಾಜಕೀಯವಾಗಿ ಅವರು ವಿಜಯಪುರರನ್ನು ತಮ್ಮ ದಕ್ಷ ಆಡಳಿತದಿಂದ ವೈಭವದ ಪರಾಕಾಷ್ಠೆಗೆ ಕರೆದೊಯ್ದರು
ಮತ್ತು ಕಲೆ, ಸಾಹಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಶಿಕ್ಷಣದಲ್ಲಿ ಅಪಾರ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಕಾರಣರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರ ಪುಸ್ತಕ ‘ಕಿತಾಬ್-ಇ-ನವರಸ್’ ದೇವರ ಗಣೇಶ, ಸರಸ್ವತಿ ಮತ್ತು
ನರಸಿಂಹರ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಯೊಂದಿಗೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಗುತ್ತದೆ. ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಪೈಗಂಬರ್‌ಗೂ ಪ್ರಾರ್ಥನೆಗಳಿವೆ.
ಈ ಪುಸ್ತಕವು ಇಬ್ರಾಹಿಂ II ರ ಜ್ಞಾನ, ವೈಭವ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ಸಹಿಷ್ಣುತೆಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಗಿದೆ.
ಬಹಮನಿ ಸುಲ್ತಾನರ ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕೊಡುಗೆಗಳು
ಬಹಮನಿ ಮತ್ತು ಶಾಹಿ ಸುಲ್ತಾನರು ಸುಮಾರು 200 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಕರ್ನಾಟಕವನ್ನು
ಆಳಿದರು. ಕರ್ನಾಟಕದ ಜೊತೆಗೆ, ಅವರು ತಮ್ಮ ರಾಜ್ಯವನ್ನು ತಮಿಳುನಾಡಿನ ತಂಜೂರುವರೆಗೆ ವಿಸ್ತರಿಸಿದರು. ಅವರು
ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಧಾರ್ಮಿಕ ತತ್ವಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ತಮ್ಮ ಆಡಳಿತವನ್ನು ಸಂಘಟಿಸಿದ್ದರು.
|
ಇದು ನಿಮಗೆ ತಿಳಿದಿದೆಯೇ? ಭಗವತ್ ಕುರಿತ ಮಹಿಪತಿದಾಸ ಅವರ ಪ್ರವಚನದಲ್ಲಿ ಇಬ್ರಾಹಿಂ ಆದಿಲ್ ಶಾ II ಎಷ್ಟು
ಪ್ರಭಾವಿತರಾದರುಂದರೆ, ಅವರನ್ನು ಅವರ ನ್ಯಾಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ಕಝಂದರ್ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿ ನೇಮಿಸಲಾಯಿತು.
ಮಹಾಪತಿದಾಸನ ಭಗವತ್ ಭಕ್ತಿ ನೇರವಾಗಿ ಬಾದ್‌ಶಾದ ಹೃದಯಕ್ಕೆ ಹರಿಯಿತು. |
ಆಡಳಿತ: ಕೇಂದ್ರ, ಪ್ರಾಂತೀಯ ಮತ್ತು ಗ್ರಾಮ ಎಂಬ ಮೂರು ಹಂತದ
ಆಡಳಿತವಿತ್ತು. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಆದಾಯ, ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಮತ್ತು ಮಿಲಿಟರಿ ಆಡಳಿತವೂ ಇತ್ತು. ಸುಲ್ತಾನ್ ಕೇಂದ್ರ ಆಡಳಿತದ
ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿದ್ದರು. ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್ ಅನ್ನು ಮಜ್ಲಿಸ್- ಇ-ಇಲ್ವಿತ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಯಿತು. ಟಾಪ್
ಅಧಿಕಾರಿಗಳು, ಕಮಾಂಡೆಂಟ್ಗಳು, ಉಲೆಮಾಗಳು ಮತ್ತು ಅಮೀನ್ಗಳು ಸುಲ್ತಾನನ ಸ್ನೇಹಿತರು ಮತ್ತು ಸಂಬಂಧಿಕರು.
ಗವಾನ್ ಆಗ ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದ ನಾಲ್ಕು ‘ತಾರಾಫ್‌ಗಳು’ (ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳು)
ಅನ್ನು ಎಂಟು ಘಟಕಗಳಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸಿದರು ಮತ್ತು ಈ ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳನ್ನು ಹದಿನೈದು ಸರಕರ್‌ಗಳಾಗಿ
ವಿಂಗಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸರಕಾರರಲ್ಲಿ ಸುಬೇದಾರ್ ನಿರ್ವಾಹಕರಾಗಿದ್ದರು. ಸರಕಾರರನ್ನು
ಪರಗಾನಗಳಾಗಿ ವಿಂಗಡಿಸಲಾಯಿತು. ಕೊತ್ವಾಲ್, ದೇಶ್ಮುಖ್ ಮತ್ತು ದೇಸಾಯಿ ಅವರು ಪರಗಣಗಳ
ಆಡಳಿತಗಾರರಾಗಿದ್ದರು.
ಆಡಳಿತದ ಅಂತಿಮ ಘಟಕವೆಂದರೆ ಪಟೇಲ್, ಕುಲಕರ್ಣಿ ಮತ್ತು ಕಾವಲುಗಾರರನ್ನು ಸಿಬ್ಬಂದಿ
ಹೊಂದಿರುವ ಗ್ರಾಮ. ಗ್ರಾಮ ಘಟಕಗಳು ಸ್ವತಂತ್ರ ಘಟಕಗಳಾಗಿದ್ದವು.
ಕಂದಾಯ, ಮಿಲಿಟರಿ ಮತ್ತು ನ್ಯಾಯಾಂಗ ವ್ಯವಸ್ಥೆ: ಅಮೀರ್-ಇ-ಜುಮ್ಲಾಸ್ ಕಂದಾಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿದ್ದರು. ಭೂ ತೆರಿಗೆಯು ರಾಜ್ಯಕ್ಕೆ ಮುಖ್ಯ ಆದಾಯದ ಮೂಲವಾಗಿತ್ತು. ಕೃಷಿ ಉತ್ಪಾದನೆಯ 1/3 ದಿಂದ 1/2 ವರೆಗೆ ಭೂ ತೆರಿಗೆಯಾಗಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸಲಾಯಿತು. ಮನೆ, ಗಣಿ, ತಂಬಾಕು, ಹುಲ್ಲುಗಾವಲು, ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗದ ಮೇಲಿನ ತೆರಿಗೆ ಸೇರಿದಂತೆ 50 ರೀತಿಯ ತೆರಿಗೆಗಳು ಇದ್ದವು. ತೆರಿಗೆಯಿಂದ ಗಳಿಸಿದ ಹಣವನ್ನು ಅರಮನೆಗಳು, ಯುದ್ಧ ಮತ್ತು ಅಂಗರಕ್ಷಕರು, ಕೋಟೆಗಳ ನಿರ್ಮಾಣ ಮತ್ತು ನಿರ್ವಹಣೆಗಾಗಿ ಬಳಸಲಾಯಿತು.
ಬಹಮನಿ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯವು ಅವರ ಮಿಲಿಟರಿ ಬಲದ ಮೇಲೆ ಅವಲಂಬಿತವಾಗಿದೆ. ಮಿಲಿಟರಿ
ಖರ್ಚು ದೊಡ್ಡದಾಗಿತ್ತು. ಅವರು ನಾಲ್ಕು ರೀತಿಯ ಸಶಸ್ತ್ರ ಪಡೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಶಾಶ್ವತ
ಪಡೆಗಳು, ಯುದ್ಧದ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ನೇಮಕಗೊಂಡ ಪಡೆಗಳು, ಧಾರ್ಮಿಕ ಯುದ್ಧಗಳಿಗೆ ಸೈನಿಕರು ಮತ್ತು
ಸುಲ್ತಾನ್ ಮತ್ತು ಅರಮನೆಗಳ ರಕ್ಷಣೆಗಾಗಿ ಘಟಕಗಳು. ಕಾಲಾಳುಪಡೆ, ಅಶ್ವದಳ, ಆನೆಗಳು ಮತ್ತು
ಸ್ಫೋಟಕ ಘಟಕಗಳು ಸೇನೆಯ ಪ್ರಮುಖ ವಿಭಾಗಗಳಾಗಿವೆ. ಆದಿಲ್ ಶಾಹಿ ಕೋಟೆಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಜಾಪುರ ಕೋಟೆ
ಅತ್ಯಂತ ಅಸಾಧಾರಣವಾಗಿತ್ತು.
ಸುಲ್ತಾನ್ ಸರ್ವೋಚ್ಚ ನ್ಯಾಯಾಂಗ ಪ್ರಾಧಿಕಾರವಾಗಿತ್ತು. ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಧರ್ಮದ
ಚಾಲ್ತಿಯಲ್ಲಿರುವ ಪದ್ಧತಿಗಳು, ಸಂಪ್ರದಾಯಗಳು ಮತ್ತು ತತ್ವಗಳ ಪ್ರಕಾರ ಅವರು ಆಳಿದರು. ನ್ಯಾಯವನ್ನು ವಿತರಿಸಲು
ಕಾಜಿಗಳು ಮತ್ತು ಹಿರಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಸುಲ್ತಾನರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದರು. ಅವರ ದಕ್ಷ ಆಡಳಿತದಿಂದಾಗಿ, ರಾಜ್ಯವು ಆರ್ಥಿಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು
ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ ಪ್ರಗತಿಗೆ ಸಾಕ್ಷಿಯಾಯಿತು.
|
ಇದು ನಿಮಗೆ ತಿಳಿದಿದೆಯೇ? ಬಿಬಿಜಿ ಖಾನೂಮ್, ಯೂಸುಫ್ ಆದಿಲ್ ಷಾ ಅವರ ಪತ್ನಿ, ದಿಲ್ಶಾ ಆಘಾ, ಚಾಂದ್ ಬೀಬಿ
ಮತ್ತು ಶಹರ್ ಬಾನು ಬೇಗಂ ಈ ರಾಜವಂಶದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಮಹಿಳೆಯರು. |
ಆರ್ಥಿಕ, ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಧಾರ್ಮಿಕ ವ್ಯವಸ್ಥೆಗಳು: ಹಳ್ಳಿಗಳಲ್ಲಿ ಕೃಷಿ ಮುಖ್ಯ ಉದ್ಯೋಗವಾಗಿತ್ತು. ನೂಲುವ, ತೈಲ
ಹೊರತೆಗೆಯುವಿಕೆ, ಸಕ್ಕರೆ ಮತ್ತು ಬೆಲ್ಲ ತಯಾರಿಕೆ, ದಾರ-ನೇಯ್ಗೆ, ಚರ್ಮದ ಕೆಲಸ, ಕುಂಬಾರಿಕೆ, ಮರಗೆಲಸ, ಗೋಲ್ಡ್ ಸ್ಮಿತ್, ಸುಗಂಧ ದ್ರವ್ಯ
ಮತ್ತು ಶಿಲ್ಪಕಲೆಗಳನ್ನು ಸಹ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಲಾಯಿತು.
ಧಬೊಲ್, ರಾಜಪುರ, ಚಾವ್ಲಾ ಮತ್ತು ಗೋವಾದಲ್ಲಿ ಬಂದರುಗಳು ಇದ್ದವು. ರೇಷ್ಮೆ, ವೈನ್, ಚಿನ್ನ, ಬೆಳ್ಳಿ, ತಾಮ್ರ, ತವರ, ಸೀಸ ಮತ್ತು ಗಾಜು
ಮುಖ್ಯ ಆಮದುಗಳಾಗಿವೆ. ವ್ಯಾಪಾರ ಮತ್ತು ಉದ್ಯೋಗ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಅಸ್ತಿತ್ವದಲ್ಲಿದ್ದವು. ಚಿನ್ನದ
ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ‘ಹೊನ್ನು’ ಮತ್ತು ಬೆಳ್ಳಿ ನಾಣ್ಯಗಳನ್ನು ‘ಲಾರಿ’ ಎಂದು ಕರೆಯಲಾಗುತ್ತಿತ್ತು ಮತ್ತು ‘ಟ್ಯಾಂಕಾ’ ಚಲಾವಣೆಯಲ್ಲಿದ್ದವು.
ಅವಿಭಜಿತ ಪಿತೃಪ್ರಧಾನ ಕುಟುಂಬಗಳು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಮುಂದುವರೆದವು. ಜಾತಿ ವ್ಯವಸ್ಥೆ
ಮತ್ತು ಬಹುಪತ್ನಿತ್ವವನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಭಕ್ತಿ ಪಂಥದ ಹರಿದಾಸರು ಮತ್ತು ಮುಸ್ಲಿಂ ಸೂಫಿ
ಸಂತರು ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ ಸಹಿಷ್ಣುತೆಯನ್ನು ತುಂಬಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿದರು. ಮುಸ್ಲಿಂ ಸಮಾಜದಲ್ಲಿ, ಸುನ್ನಿ, ಶಿಯಾ, ಸೈಯದ್, ಶೇಖ್ ಮತ್ತು
ಪಠಾಣ್ ಮುಖ್ಯ ಗುಂಪುಗಳಾಗಿದ್ದರು. ಮುಸ್ಲಿಂ ಮಹಿಳೆಯರು ಬುರ್ಖಾ ಪದ್ಧತಿಯನ್ನು ಅಭ್ಯಾಸ
ಮಾಡಿದರು.
ಶಿಕ್ಷಣ, ಕಲೆ ಮತ್ತು ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪ: ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಸಂಸ್ಕೃತಿಯನ್ನು ಪ್ರಚಾರ ಮಾಡುವುದು
ಆದಿಲ್ ಶಾಹಿಗಳ ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ನೀತಿಯಾಗಿತ್ತು. ಮಕ್ತಾಬ್ಸ್ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಶಾಲೆಗಳು ಇದ್ದವು.
ಅವರು ಮಸೀದಿಗಳ ನಿಯಂತ್ರಣದಲ್ಲಿದ್ದರು. ಮಕ್ತಾಬ್‌ಗಳಲ್ಲಿನ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ವರ್ಣಮಾಲೆ, ಧರ್ಮ, ಕಾನೂನು, ಕವನ ಮತ್ತು
ವಾಕ್ಚಾತುರ್ಯವನ್ನು ಕಲಿಸಲಾಯಿತು. ಮದರಸಾಗಳು ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣದ ಕೇಂದ್ರಗಳಾಗಿದ್ದವು. ಸ್ವತಃ
ವಿದ್ವಾಂಸರಾಗಿದ್ದ ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಗವಾನ್ ಅವರು ಇಸ್ಲಾಮಿಕ್ ಧರ್ಮ ಮತ್ತು ಕಾನೂನಿನ ಅಧ್ಯಯನವನ್ನು
ಉತ್ತೇಜಿಸಲು ಬೀದರ್‌ನಲ್ಲಿ ಮದರಸಾ (ಕಾಲೇಜು) ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು. ಈ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ 242 ಅಡಿ ಉದ್ದ, 222 ಅಡಿ ಅಗಲ
ಮತ್ತು 56 ಅಡಿ ಎತ್ತರ ಮೂರು ಅಂತಸ್ತಿನ ಭವ್ಯವಾದ ಕಟ್ಟಡವನ್ನು ಡೆಕ್ಕನ್ ಶೈಲಿಯಲ್ಲಿ
ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಇದು ಸುಮಾರು 3000 ಹಸ್ತಪ್ರತಿಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಗ್ರಂಥಾಲಯವನ್ನು
ಹೊಂದಿತ್ತು. ಕಾಲೇಜು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ,
ಶಿಕ್ಷಕರಿಗೆ ಮತ್ತು ಸಾಂಪ್ರದಾಯಿಕ ಜನರಿಗೆ
ವಸತಿಗೃಹವಾಗಿತ್ತು. ಖಗೋಳವಿಜ್ಞಾನ, ವ್ಯಾಕರಣ, ಗಣಿತ, ತತ್ವಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ರಾಜಕೀಯ ವಿಜ್ಞಾನವನ್ನು ಈ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಅಧ್ಯಯನ
ಮಾಡಲಾಯಿತು.
ಸುಲ್ತಾನರು ಇಂಡೋ-ಸರ್ಸೆನಿಕ್ ಶೈಲಿಯ ವಾಸ್ತುಶಿಲ್ಪವನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿದರು.
ಅಲಿ ಆದಿಲ್ ಶಾ I ನಿರ್ಮಿಸಿದ ಜಾಮಿಯಾ ಮಸೀದಿ ಇಂದಿಗೂ ಒಂದು ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಮಾರಕವಾಗಿದೆ. ಇಬ್ರಾಹಿಂ
ರೋಜಾ, ಗೋಲ್ ಗುಂಬಾಜ್, ಗಗನ್ ಮಹಲ್ ಮತ್ತು ಅಸರ್ ಮಹಲ್ ಗಳು ಈ ಕಾಲದ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ಮಾರಕಗಳು. ಈ ಸ್ಮಾರಕಗಳು
ಆದಿಲ್ ಶಾಹಿಸ್ ಪ್ರಪಂಚವನ್ನು ಪ್ರಸಿದ್ಧಗೊಳಿಸಿವೆ. ವಿಜಯಪುರದ ಗೋಲ್ ಗುಂಬಾಜ್ ವಿಶ್ವದ ಶ್ರೇಷ್ಠ
ರಚನೆಗಳಲ್ಲಿ ಒಂದಾಗಿದೆ. ಇದರ ವಿಸ್ತೀರ್ಣ 1800 ಚದರ ಅಡಿ. ಕಟ್ಟಡದ ನಾಲ್ಕು ಮೂಲೆಗಳಲ್ಲಿ 7-
ಅಂತಸ್ತಿನ ಮಿನಾರ್‌ಗಳಿವೆ. ಮಧ್ಯದಲ್ಲಿ ದೊಡ್ಡ ಗುಮ್ಮಟವಿದೆ.
|
ಗೋಲ್ ಗುಂಬಾಜ್: ಈ ಸ್ಮಾರಕ ಕರ್ನಾಟಕದ ವಿಜಯಪುರದಲ್ಲಿದೆ.
ಮೊಹಮ್ಮದ್ ಆದಿಲ್ ಶಾ ಈ ಸ್ಮಾರಕವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿದರು. ನಿರ್ಮಾಣ ಕಾರ್ಯವು 1626 ರ ಸುಮಾರಿಗೆ
ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು ಮತ್ತು 1656 ರಲ್ಲಿ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ರಚನೆಯು 51
ಮೀಟರ್ ಎತ್ತರದಲ್ಲಿದೆ ಮತ್ತು ವಿಶಾಲ ಗುಮ್ಮಟವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಗುಮ್ಮಟವು ನಾಲ್ಕು
ಸ್ತಂಭಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದು, ಅದರಲ್ಲಿ ಮೇಲಕ್ಕೆ ಹೋಗಲು ಹಂತಗಳನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ಗುಮ್ಮಟದ ವಿಶಿಷ್ಟ
ಲಕ್ಷಣವೆಂದರೆ, ಗುಮ್ಮಟದ ಒಂದು ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬರು ಪಿಸುಗುಟ್ಟಿದರೆ, ಅದನ್ನು
ಇನ್ನೊಂದು ಬದಿಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಕೇಳಬಹುದು. ಇದು ಭಾರತದ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಗುಮ್ಮಟವಾಗಿದೆ.
|
|
ಈ ತಾಂತ್ರಿಕ ಪದಗಳನ್ನು ನೀವು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಬೇಕು: ಅಮಾತ್ಯ - ವಿವಿಧ ಆಡಳಿತ ಕಾರ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ರಾಜನಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದ ಸಚಿವ. ರಾಯಸಂ - ಸಚಿವಾಲಯದ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ. ರಾಯಸ್ವೋಮಿ - ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ. ಕರುಣಿಕಾ - ಅಕೌಂಟ್ಸ್ ಆಫೀಸರ್. ಮಾನೆಪ್ರಧಾನಿ - ಅರಮನೆಯ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಕ. ಕಾರ್ಯಕರ್ತ - ರಾಜನು ಸೂಚಿಸಿದ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಮಾಡುವವನು. ಅಫಾಕಿಗಳು - ಜನರು ಇರಾನ್ ಮತ್ತು ಇರಾಕ್‌ನಿಂದ ವಲಸೆ ಬಂದರು. ವಕೀಲ್- ಇ-ಸುಲ್ತಾನಾಥ್ - ಪ್ರಧಾನಿ. ಅಮೀರ್ -ಇ - ಜುಮ್ಲಾ - ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವ / ಕಂದಾಯ ಸಚಿವ. ಮುಸ್ತಾಫ್-ಉಲ್-ಮುಲ್ಕ್ - ಸಹಾಯಕ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವ. ನಜರ್-ಇ-ಅಶ್ರಫ್ - ವಿದೇಶಾಂಗ ಸಚಿವ. ಮುಫ್ತಿ - ಕಾನೂನಿನ ವಿಮರ್ಶೆ. ಡಬೀರ್ - ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ. ಕೊತ್ವಾಲ್ - ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪೊಲೀಸ್ ಥರಾಫ್ - ಪ್ರಾಂತ್ಯಗಳು. ಪ್ರಾಂತೀಯ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ: ತಾರಫ್ಧರ್ ಅಮರ್-ಉಲ್-ಉಮಾರಾ - ಸೇನಾ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ. ಖೋಸಾ-ಇ-ಸುಲ್ತಾನಿ - ಸುಲ್ತಾನ್ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ಅಧಿಕಾರಿ ದೇಶಮುಖ್ ಮತ್ತು ದೇಸಾಯಿ - ಪರಗಾನಗಳಲ್ಲಿ ಕಂದಾಯ ಮೇಲ್ವಿಚಾರಕರು. ಅಮರಾ ನಾಯಕರು / ನಾಯನಕರ ಪದತಿ - ವಿಜಯನಗರ
ರಾಜರ ಅನೇಕ ಅಧೀನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು ಯುದ್ಧಗಳ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ರಾಜರಿಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಕಿಂಗ್
ಅವರ ಸೇವೆಯನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ ಲ್ಯಾಂಡ್ ಗ್ರ್ಯಾಂಡ್ ಅನ್ನು ನೀಡುತ್ತಿದ್ದರು. ಮುಖ್ಯಸ್ಥರು ಅಂತಹ
ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಆಳುತ್ತಿದ್ದರು. ಅಂತಹ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ‘ಅಮರಾ’ ಪೂರ್ವಪ್ರತ್ಯಯದೊಂದಿಗೆ ಗುರುತಿಸಲಾಗಿದೆ. ಆಯಾಗರ ಪಧಾತಿ - ವ್ಯವಸ್ಥೆಯಡಿಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬ ಮಾಜಿ ತನ್ನ ಕೃಷಿ
ಉತ್ಪನ್ನಗಳ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ಪಾಲನ್ನು ಈ ಕೆಳಗಿನ ಹನ್ನೆರಡು ಗುಂಪು ಜನರಿಗೆ ನೀಡಬೇಕಾಗಿತ್ತು.
ಗ್ರಾಮ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ (ಗೌಡ), ಗ್ರಾಮ ಅಕ್ಯೂಟಂಟ್ (ಶಾನುಬೋಗ), ಕಾರ್ಪೆಂಟರ್, ತೊಳೆಯುವವನು, ಪೊಲೀಸ್
(ತಲವಾರ), ಪ್ರಿಸ್ಟ್ (ಜೊಯಿಸಾ),
ಚಮ್ಮಾರ, ಕಬ್ಬಿಣ, ಸ್ಮಿತ್, ಗೋಲ್ಡ್ ಸ್ಮಿತ್, ವಾಟರ್‌ಮ್ಯಾನ್, ಕುಂಬಾರ ಮತ್ತು
ಕೇಶ ವಿನ್ಯಾಸಕಿ. ಗ್ರಾಮ ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ ಈ ಎಲ್ಲ ಜನರ ಪಾತ್ರವಿತ್ತು. |
ಕಾಮೆಂಟ್‌ ಪೋಸ್ಟ್‌ ಮಾಡಿ